Wat zijn exoten?
Met exoten worden uitheemse soorten aangeduid die Nederland niet op eigen kracht kunnen bereiken, maar door menselijk handelen (transport, infrastructuur) hier in de natuur terecht zijn gekomen of dat in de nabije toekomst dreigen te doen. Soorten die Nederland op eigen kracht bereiken vanuit hun natuurlijke verspreidingsgebied, bijvoorbeeld door klimaatverandering, worden niet als exoten beschouwd.
Zijn exotische planten gevaarlijk?
Exoten leiden in de meeste gevallen niet tot grote problemen; slechts een beperkt aantal vertoont invasief gedrag door een explosieve ontwikkeling na vestiging. In de tabel rechtsonder op deze pagina staat vermeld om welke soorten het gaat. Deze invasieve exoten behoren tegenwoordig tot de grootste bedreigingen van de biodiversiteit. Vooral uitheemse waterplanten uit tuinvijvers en aquaria vormen in ons land een probleem. Door na een melding snel in te grijpen kan ecologische en economische schade worden beperkt. Het is daarom van belang dat vindplaatsen van deze soorten zo snel mogelijk worden gemeld, met name van de soorten met een * in de lijst van invasieve exoten hier rechts.
Meld vondsten van invasieve exoten
Geef de coördinaten van de groeiplaatsen van invasieve exoten en de abundantie (aantal of oppervlakte) zo nauwkeurig mogelijk door. Het doorgeven van waarnemingen van deze soorten kan via VERA (NDFF Verspreidingsatlas), Waarneming.nl of de gratis smartphone app: snApp de exoot. In 2011 is de Veldgids Invasieve Waterplanten (pdf) uitgekomen. Met behulp van deze gids kunnen de meeste soorten op naam worden gebracht. Van deze gids verschijnt regelmatig een update; de nieuwste druk dateert van september 2019.
Ook meldingen van soorten die nog niet eerder in Nederland zijn aangetroffen of nog maar sporadisch in het wild in Nederland worden aangetroffen zijn waardevol. Er is immers een kans dat ze in een later stadium invasief kunnen worden. Materiaal van deze exoten kan opgestuurd worden naar:: NVWA Wageningen, Nationaal Referentiecentrum Fyto, Geertjesweg 15, 6706 EA Wageningen.
Plant geen invasieve exoten in de tuin!
Wil je zelf ook bijdragen aan het verminderen van introducties van invasieve exoten? Gebruik dan in ieder geval geen invasieve soorten in je tuin, maar kies voor mooie alternatieven. Gooi ook geen tuinafval, zoals snoeisel, in de natuur. Dit geldt ook voor waterplanten! Wil je meer informatie over wat je als consument kan doen, of wil je graag een keer anderen informeren over invasieve exoten? Ga dan naar www.tuinernietin.nl Hier kun je o.a. kosteloos presentaties en informatiefolders downloaden.
Op de hoogte blijven
U kunt zich aanmelden voor de digitale nieuwsbrief ‘Kijk op exoten’. Het is een nieuwsbrief vol met interessante informatie over exoten in Nederland.
Gele maskerbloem (Mimulus guttatus) een invasieve exoot die steeds vaker gezien wordt. Foto: Ruud Beringen