Hemelboom (Ailanthus altissima) komt oorspronkelijk uit China en is in Nederland veel aangeplant in parken, pleinen en tuinen. Via zaden en opgeschoten wortels is deze boom zich rap binnen Nederland aan het verspreiden, vooral in stedelijk gebied en langs het spoor en (midden)bermen van (snel)wegen. Hemelboom is een snelle groeier en kan zich in korte tijd enorm uitbreiden, met name op plekken waar veel weggewaaide zaden zich ophopen. Daarnaast zitten er gifstoffen in de wortels, bast en blad van de soort die de groei van andere planten kan verhinderen. Ook vanwege het grote wortelstelsel en de hoge dichtheden is Hemelboom zeer concurrentiekrachtig. De zaailingen kunnen zich opmerkelijk goed vestigen tussen kieren van plaveisel en muren en de wortels kunnen hier schade aan toebrengen. Ten slotte kunnen de bladeren en bloemen bij aanraking een allergische reactie aan de huid toebrengen en kunnen de pollen tot hooikoortsklachten leiden. Allemaal redenen waarom Hemelboom als invasieve en ongewenste exoot te boek staat in Nederland.
Sinds 2019 staat de soort op de Unielijst en mag daarom niet worden verhandeld, vervoerd of aangeplant. Voor gemeenten, provincies en andere terreinbeheerders betekent dit ook dat Hemelboom bestreden moet worden, of dat in ieder geval moet worden voorkomen dat de soort zich uitbreidt.
Om bestrijding mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat de verspreiding van Hemelboom goed in kaart is gebracht. Hiervoor hebben we de hulp nodig van vele floristen in het veld, die hun waarnemingen via de app VERA of Waarneming.nl doorgeven. Bij voorkeur wordt bij deze waarnemingen ook doorgegeven of het een kiemplant of volwassen boom betreft, en of deze volwassen boom bloeit of niet, en of er vruchten aan de boom zitten. Met al deze informatie krijgen we een actueel beeld van de Hemelbomen in Nederland en weten we welke bomen zich voortplanten én waar dus actie moet worden ondernomen door de verantwoordelijke eigenaar en/of beheerder. FLORON heeft van 18 steden in Nederland verspreidingskaarten van Hemelboom gemaakt, met –voor zover bekend – het levensstadium van de bomen.
Om de herkenning van Hemelboom makkelijker te maken, heeft FLORON de zoekkaart “Herkenning Hemelboom” gemaakt.
